Þráðormar í görn: húðsmit

Þráðormar í görn: húðsmit
Nafn	*Ancylostoma duodenale, Necator americanus*	Strongyloides stercoralis
Aðalhýsill	Maðurinn	Maðurinn (hundar, kettir, apar)
Millihýsill	0	0
Fullorðinn ormur	0,8 - 1,8 cm	0,3 cm
Líftími	A. d. -> 7 ár, N. a. -> 20 ár	Sýking í allt að 40 ár (sjálfsmit)
Útbreiðsla	Í heitu, röku loftslagi. S-Evrópa, A-Evrópa, Afríka, Asía, Ástralía, M- og S-Ameríka, Karabísku eyjarnar, N-Ameríka (suð-austur hluti)	Í heitu, röku loftslagi. S-Evrópa, A-Evrópa, Sovétrikin fyrrv., Afríka, Asía, M- og S-Ameríka, Karabísku eyjarnar, N-Ameríka (suðaustur hluti)
Smit	Egg úr saur -> lirfur í jarðvegi -> gegnum húð (A. d. líka gegnum munn og með brjóstamjólk)	1) Lirfur úr saur -> smitandi lirfur í jarðvegi -> smit í gegnum húð; 2) sjálfsmit í görn eða gegnum húð
Lirfuflakk	Lirfur með æðum til lungna -> í berkjur -> meltingarvegur	Lirfur með æðum til lungna -> í berkjur -> meltingarvegur
Meltingarvegur	Í smáþörmum. Einkenni 6 - 8 vikum eftir smit, þegar lirfur hafa þroskast í fullorðinn orm. Stundum dvalarstig í allt að 8 mán. áður en varp hefst	Í skeifugörn/smáþörmum. Einkenni 2 - 4 vikum eftir smit. Athyglisvert að einungis kvenormar lifa sníkjulífi og verpa ófrjóvguðum eggjum sem klekjast út í meltingarvegi
Einkenni	a) Engin; b) væg lungnaeinkenni; c) skeifugarnarbólga í upphafi, kviðverkir, ógleði, niðurgangur, + blóð í hægðum; d) blóðleysi, vannæring	a) Engin; b) væg lungaeinkenni; c) skeifugarnarbólga, (þarma/ristilbólga), kviðverkir, ógleði, niðurgangur; d) larva currens í húð (sjálfsmit); e) vannæring
Aukakvillar	0	Útbreidd, lífshættuleg sýking hjá ónæmisbældum. ATH! Leita að Strongyloides hjá sjúklingum sem eiga að fá ónæmisbælandi lyf (t.d. stera) og koma frá landlægum svæðum
Saurrannsókn	Egg	Lirfur (egg klekjast út í melt. vegi). Venjulega lítið varp -> skoða mörg sýni
Eosinophilia	+	++
Blóðvatnspróf	0	+ (óvíða í notkun)
Meðferð	Mebendazole (Vermox®): börn og full: 100 mg (1 tafla) eða 5 ml x 2/d í 3 d; flubendazole,albendazole, pyrantel pamoate (þessi þrjú lyf ekki skráð hér)	Ivermectin: 200 µg/kg x 1/d í 1 - 2 d; thiabendazole: 25 mg/kg x 2/d í 2d; albendazole (lyfin eru ekki skráð hér)