Grein í Morgunblaðinu 7. febrúar 2003
Magnús Pétursson forstjóri LSH og Jóhannes M. Gunnarsson lækningaforstjóri LSH
Í kjölfar blaðaskrifa um lyfjaverð og lyfjakostnað Landspítala - háskólasjúkrahúss (LSH) var nýverið haldinn fundur fulltrúa lyfjaheildsala og stjórnenda spítalans. Þar voru ýmis ágreiningsmál rædd og skipst á upplýsingum. Skilningur er á nauðsyn þess að halda lyfjakostnaði LSH sem lægstum og á góðri samvinnu milli þessara aðila. Skylt er að geta þess að lyfjainnflytjendur veita spítalanum góða þjónustu, oft í bráðatilvikum, sem er metin að verðleikum. Hins vegar greinir menn á um hlut verðlagningar lyfja í hratt vaxandi lyfjakostnaði spítalans.
Lyfjakostnaður ræðst af tvennu
Kostnaður við kaup á lyfjum til spítalans er annar stærsti útgjaldaliður í rekstri, næst á eftir launum. Hann nam 2.250 millj. króna árið 2002 sem er 29% rekstrargjalda eða 9% heildargjalda spítalans og hækkaði um 13,6% frá 2001 til 2002, meðan vísitala neysluverðs hækkaði um 4,6%. Reikningurinn vegna S-merktra lyfja hækkaði á sama tíma um 28%. Spítalanum er skylt að ganga úr skugga um að kostnaðarbreytingar séu skýranlegar og eðlilegar.
Að gefnu tilefni skal ágreiningi eytt um orðaval í opinberri umfjöllun að undanförnu. Í upphafi umfjöllunar um lyfjakostnað LSH kom fram af hálfu spítalans að verð S-merktra lyfja hefði hækkað um 28% frá 2001 til 2002. Hið rétta er að átt var við lyfjakostnað sem naumast verður misskilið af samhengi fréttarinnar. Mikil hækkun kostnaðar er tilkomin annars vegar af verðbreytingum og hins vegar af notkun nýrra dýrra lyfja. Spítalinn hefur brugðist við með auknu gæðaeftirliti, m.a. með gagnrýnu mati á gagnsemi nýrra lyfja.
Lyfjaheildsalar benda á að lyfjaverð sé háð ákvörðun lyfjaverðsnefndar. Þetta er að hluta rétt. Verð skráðra lyfja er háð reglulegu eftirliti og heimilar nefndin allt að 15% umfram meðaltal nágrannalanda okkar. Veigamikill hluti lyfjainnkaupanna er óskráð lyf þar sem álagning er frjáls. Eðlilegt er því að spítalinn leiti upplýsinga frá nágrannalöndunum til samanburðar við lyfjaverð hér.
Verð skráðra lyfja
Innkaupsverð fjölmargra lyfja í nágrannalöndum okkar hefur verið borið saman við verð sömu lyfja í reikningum LSH. Að jafnaði er greitt hærra verð fyrir skráð lyf hér en hjá öðrum Norðurlandaþjóðum og munar þar oft verulega, einkum á dýrustu lyfjunum. Munurinn er það mikill að hann getur varla stafað eingöngu af flutningskostnaði og smæð markaðarins. Upplýsingar lyfjaumboðanna um að lyfjaverð skráðra lyfja á Íslandi sé sambærilegt og oft lægra en á hinum Norðurlandanna kemur spánskt fyrir sjónir. Samkvæmt upplýsingum dönsku lyfjastofnunarinnar um verð 174 skráðra lyfjapakkninga sést, að verð á á Íslandi er 11-20% hærra en á Norðurlöndum. Finna má dæmi þess að lyf séu ódýrari hér á landi en það heyrir til undantekninga.
Lyfjainnflytjendur benda á að kostnaður við að halda lyfjum á skrá hérlendis sé hlutfallslega meiri vegna smæðar markaðarins. Á móti kemur að skráningargjöld hér eru mun lægri en í öðrum löndum. Full ástæða er til að yfirfara lög og reglugerðir er lúta að skráningu lyfja sem eingöngu eru ætluð til notkunar á sjúkrahúsum. Hugsanlegt er að aflétta megi íþyngjandi og kostnaðarsömum kröfum. Lyfjastofnun hefur lýst yfir vilja til samvinnu um málið. Öllum er þó í mun að slaka ekki á öryggiskröfum.
Áréttað að um óskráð lyf gildir ekkert opinbert verðlagseftirlit enda reynist verðmunurinn enn meiri en á skráðum lyfjum. Engar viðhlítandi skýringar hafa fengist á þessum verðmun en augljóslega verður að krefjast skýringa þegar innkaupsverð spítalans á mánaðarskammti af tilteknu lyfi er 130.000 kr. hærra á Íslandi en í Noregi og Svíþjóð.
Samkeppni eða verðeftirlit?
Því hefur verið haldið fram að sökum þess að 130 lyfjaframleiðendur hafi markaðsleyfi fyrir lyf hér á landi hljóti að ríkja samkeppni á markaðnum. Í reynd er samkeppnin harla lítil. Oft er um einn framleiðanda að ræða og samkeppni því ekki til að dreifa. Ein af ástæðum þess að útboð á lyfjum hér á landi hafa skilað minni afslætti en hjá hinum Norðurlandaþjóðunum kann að liggja í þessu. Óhjákvæmilegt er að stjórnvöld hugi að því hvort virk samkeppni sé á þessum markaði. Ætla verður að nýta megi betur samkeppnisákvæði evrópska efnahagssvæðisins en nú er.
Óumdeilt er að ný og mikilvirk lyf hafa bætt horfur fjölda sjúklinga og vonandi verður unnt að veita Íslendingum bestu lyfjameðferð hér eftir sem hingað til. En benda verður á þá ískyggilegu þróun á lyfjakostnaði sem orðið hefur. Samkvæmt upplýsingum heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytis er stigvaxandi aukning lyfjakostnaðar frá árinu 1989, en langmest þó síðustu tvö árin. Heildarlyfjakostnaður landsmanna hefur aukist frá 1989 til 2001 um 212% á föstu verðlagi, meðan magnaukningin í skilgreindum dagsskömmtum var um 50%. Hækkun lyfjakostnaðar LSH verður að hemja með hagkvæmari innkaupum og/eða frekari takmörkun á notkun dýrustu lyfjanna. Til að þetta markmið náist verða heilbrigðisyfirvöld, stjórnendur spítalans, læknar, innflytjendur og framleiðendur að taka höndum saman.
Í kjölfar blaðaskrifa um lyfjaverð og lyfjakostnað Landspítala - háskólasjúkrahúss (LSH) var nýverið haldinn fundur fulltrúa lyfjaheildsala og stjórnenda spítalans. Þar voru ýmis ágreiningsmál rædd og skipst á upplýsingum. Skilningur er á nauðsyn þess að halda lyfjakostnaði LSH sem lægstum og á góðri samvinnu milli þessara aðila. Skylt er að geta þess að lyfjainnflytjendur veita spítalanum góða þjónustu, oft í bráðatilvikum, sem er metin að verðleikum. Hins vegar greinir menn á um hlut verðlagningar lyfja í hratt vaxandi lyfjakostnaði spítalans.
Lyfjakostnaður ræðst af tvennu
Kostnaður við kaup á lyfjum til spítalans er annar stærsti útgjaldaliður í rekstri, næst á eftir launum. Hann nam 2.250 millj. króna árið 2002 sem er 29% rekstrargjalda eða 9% heildargjalda spítalans og hækkaði um 13,6% frá 2001 til 2002, meðan vísitala neysluverðs hækkaði um 4,6%. Reikningurinn vegna S-merktra lyfja hækkaði á sama tíma um 28%. Spítalanum er skylt að ganga úr skugga um að kostnaðarbreytingar séu skýranlegar og eðlilegar.
Að gefnu tilefni skal ágreiningi eytt um orðaval í opinberri umfjöllun að undanförnu. Í upphafi umfjöllunar um lyfjakostnað LSH kom fram af hálfu spítalans að verð S-merktra lyfja hefði hækkað um 28% frá 2001 til 2002. Hið rétta er að átt var við lyfjakostnað sem naumast verður misskilið af samhengi fréttarinnar. Mikil hækkun kostnaðar er tilkomin annars vegar af verðbreytingum og hins vegar af notkun nýrra dýrra lyfja. Spítalinn hefur brugðist við með auknu gæðaeftirliti, m.a. með gagnrýnu mati á gagnsemi nýrra lyfja.
Lyfjaheildsalar benda á að lyfjaverð sé háð ákvörðun lyfjaverðsnefndar. Þetta er að hluta rétt. Verð skráðra lyfja er háð reglulegu eftirliti og heimilar nefndin allt að 15% umfram meðaltal nágrannalanda okkar. Veigamikill hluti lyfjainnkaupanna er óskráð lyf þar sem álagning er frjáls. Eðlilegt er því að spítalinn leiti upplýsinga frá nágrannalöndunum til samanburðar við lyfjaverð hér.
Verð skráðra lyfja
Innkaupsverð fjölmargra lyfja í nágrannalöndum okkar hefur verið borið saman við verð sömu lyfja í reikningum LSH. Að jafnaði er greitt hærra verð fyrir skráð lyf hér en hjá öðrum Norðurlandaþjóðum og munar þar oft verulega, einkum á dýrustu lyfjunum. Munurinn er það mikill að hann getur varla stafað eingöngu af flutningskostnaði og smæð markaðarins. Upplýsingar lyfjaumboðanna um að lyfjaverð skráðra lyfja á Íslandi sé sambærilegt og oft lægra en á hinum Norðurlandanna kemur spánskt fyrir sjónir. Samkvæmt upplýsingum dönsku lyfjastofnunarinnar um verð 174 skráðra lyfjapakkninga sést, að verð á á Íslandi er 11-20% hærra en á Norðurlöndum. Finna má dæmi þess að lyf séu ódýrari hér á landi en það heyrir til undantekninga.
Lyfjainnflytjendur benda á að kostnaður við að halda lyfjum á skrá hérlendis sé hlutfallslega meiri vegna smæðar markaðarins. Á móti kemur að skráningargjöld hér eru mun lægri en í öðrum löndum. Full ástæða er til að yfirfara lög og reglugerðir er lúta að skráningu lyfja sem eingöngu eru ætluð til notkunar á sjúkrahúsum. Hugsanlegt er að aflétta megi íþyngjandi og kostnaðarsömum kröfum. Lyfjastofnun hefur lýst yfir vilja til samvinnu um málið. Öllum er þó í mun að slaka ekki á öryggiskröfum.
Áréttað að um óskráð lyf gildir ekkert opinbert verðlagseftirlit enda reynist verðmunurinn enn meiri en á skráðum lyfjum. Engar viðhlítandi skýringar hafa fengist á þessum verðmun en augljóslega verður að krefjast skýringa þegar innkaupsverð spítalans á mánaðarskammti af tilteknu lyfi er 130.000 kr. hærra á Íslandi en í Noregi og Svíþjóð.
Samkeppni eða verðeftirlit?
Því hefur verið haldið fram að sökum þess að 130 lyfjaframleiðendur hafi markaðsleyfi fyrir lyf hér á landi hljóti að ríkja samkeppni á markaðnum. Í reynd er samkeppnin harla lítil. Oft er um einn framleiðanda að ræða og samkeppni því ekki til að dreifa. Ein af ástæðum þess að útboð á lyfjum hér á landi hafa skilað minni afslætti en hjá hinum Norðurlandaþjóðunum kann að liggja í þessu. Óhjákvæmilegt er að stjórnvöld hugi að því hvort virk samkeppni sé á þessum markaði. Ætla verður að nýta megi betur samkeppnisákvæði evrópska efnahagssvæðisins en nú er.
Óumdeilt er að ný og mikilvirk lyf hafa bætt horfur fjölda sjúklinga og vonandi verður unnt að veita Íslendingum bestu lyfjameðferð hér eftir sem hingað til. En benda verður á þá ískyggilegu þróun á lyfjakostnaði sem orðið hefur. Samkvæmt upplýsingum heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytis er stigvaxandi aukning lyfjakostnaðar frá árinu 1989, en langmest þó síðustu tvö árin. Heildarlyfjakostnaður landsmanna hefur aukist frá 1989 til 2001 um 212% á föstu verðlagi, meðan magnaukningin í skilgreindum dagsskömmtum var um 50%. Hækkun lyfjakostnaðar LSH verður að hemja með hagkvæmari innkaupum og/eða frekari takmörkun á notkun dýrustu lyfjanna. Til að þetta markmið náist verða heilbrigðisyfirvöld, stjórnendur spítalans, læknar, innflytjendur og framleiðendur að taka höndum saman.
Magnús Pétursson forstjóri LSH og Jóhannes M. Gunnarsson lækningaforstjóri LSH
Í kjölfar blaðaskrifa um lyfjaverð og lyfjakostnað Landspítala - háskólasjúkrahúss (LSH) var nýverið haldinn fundur fulltrúa lyfjaheildsala og stjórnenda spítalans. Þar voru ýmis ágreiningsmál rædd og skipst á upplýsingum. Skilningur er á nauðsyn þess að halda lyfjakostnaði LSH sem lægstum og á góðri samvinnu milli þessara aðila. Skylt er að geta þess að lyfjainnflytjendur veita spítalanum góða þjónustu, oft í bráðatilvikum, sem er metin að verðleikum. Hins vegar greinir menn á um hlut verðlagningar lyfja í hratt vaxandi lyfjakostnaði spítalans.
Lyfjakostnaður ræðst af tvennu
Kostnaður við kaup á lyfjum til spítalans er annar stærsti útgjaldaliður í rekstri, næst á eftir launum. Hann nam 2.250 millj. króna árið 2002 sem er 29% rekstrargjalda eða 9% heildargjalda spítalans og hækkaði um 13,6% frá 2001 til 2002, meðan vísitala neysluverðs hækkaði um 4,6%. Reikningurinn vegna S-merktra lyfja hækkaði á sama tíma um 28%. Spítalanum er skylt að ganga úr skugga um að kostnaðarbreytingar séu skýranlegar og eðlilegar.
Að gefnu tilefni skal ágreiningi eytt um orðaval í opinberri umfjöllun að undanförnu. Í upphafi umfjöllunar um lyfjakostnað LSH kom fram af hálfu spítalans að verð S-merktra lyfja hefði hækkað um 28% frá 2001 til 2002. Hið rétta er að átt var við lyfjakostnað sem naumast verður misskilið af samhengi fréttarinnar. Mikil hækkun kostnaðar er tilkomin annars vegar af verðbreytingum og hins vegar af notkun nýrra dýrra lyfja. Spítalinn hefur brugðist við með auknu gæðaeftirliti, m.a. með gagnrýnu mati á gagnsemi nýrra lyfja.
Lyfjaheildsalar benda á að lyfjaverð sé háð ákvörðun lyfjaverðsnefndar. Þetta er að hluta rétt. Verð skráðra lyfja er háð reglulegu eftirliti og heimilar nefndin allt að 15% umfram meðaltal nágrannalanda okkar. Veigamikill hluti lyfjainnkaupanna er óskráð lyf þar sem álagning er frjáls. Eðlilegt er því að spítalinn leiti upplýsinga frá nágrannalöndunum til samanburðar við lyfjaverð hér.
Verð skráðra lyfja
Innkaupsverð fjölmargra lyfja í nágrannalöndum okkar hefur verið borið saman við verð sömu lyfja í reikningum LSH. Að jafnaði er greitt hærra verð fyrir skráð lyf hér en hjá öðrum Norðurlandaþjóðum og munar þar oft verulega, einkum á dýrustu lyfjunum. Munurinn er það mikill að hann getur varla stafað eingöngu af flutningskostnaði og smæð markaðarins. Upplýsingar lyfjaumboðanna um að lyfjaverð skráðra lyfja á Íslandi sé sambærilegt og oft lægra en á hinum Norðurlandanna kemur spánskt fyrir sjónir. Samkvæmt upplýsingum dönsku lyfjastofnunarinnar um verð 174 skráðra lyfjapakkninga sést, að verð á á Íslandi er 11-20% hærra en á Norðurlöndum. Finna má dæmi þess að lyf séu ódýrari hér á landi en það heyrir til undantekninga.
Lyfjainnflytjendur benda á að kostnaður við að halda lyfjum á skrá hérlendis sé hlutfallslega meiri vegna smæðar markaðarins. Á móti kemur að skráningargjöld hér eru mun lægri en í öðrum löndum. Full ástæða er til að yfirfara lög og reglugerðir er lúta að skráningu lyfja sem eingöngu eru ætluð til notkunar á sjúkrahúsum. Hugsanlegt er að aflétta megi íþyngjandi og kostnaðarsömum kröfum. Lyfjastofnun hefur lýst yfir vilja til samvinnu um málið. Öllum er þó í mun að slaka ekki á öryggiskröfum.
Áréttað að um óskráð lyf gildir ekkert opinbert verðlagseftirlit enda reynist verðmunurinn enn meiri en á skráðum lyfjum. Engar viðhlítandi skýringar hafa fengist á þessum verðmun en augljóslega verður að krefjast skýringa þegar innkaupsverð spítalans á mánaðarskammti af tilteknu lyfi er 130.000 kr. hærra á Íslandi en í Noregi og Svíþjóð.
Samkeppni eða verðeftirlit?
Því hefur verið haldið fram að sökum þess að 130 lyfjaframleiðendur hafi markaðsleyfi fyrir lyf hér á landi hljóti að ríkja samkeppni á markaðnum. Í reynd er samkeppnin harla lítil. Oft er um einn framleiðanda að ræða og samkeppni því ekki til að dreifa. Ein af ástæðum þess að útboð á lyfjum hér á landi hafa skilað minni afslætti en hjá hinum Norðurlandaþjóðunum kann að liggja í þessu. Óhjákvæmilegt er að stjórnvöld hugi að því hvort virk samkeppni sé á þessum markaði. Ætla verður að nýta megi betur samkeppnisákvæði evrópska efnahagssvæðisins en nú er.
Óumdeilt er að ný og mikilvirk lyf hafa bætt horfur fjölda sjúklinga og vonandi verður unnt að veita Íslendingum bestu lyfjameðferð hér eftir sem hingað til. En benda verður á þá ískyggilegu þróun á lyfjakostnaði sem orðið hefur. Samkvæmt upplýsingum heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytis er stigvaxandi aukning lyfjakostnaðar frá árinu 1989, en langmest þó síðustu tvö árin. Heildarlyfjakostnaður landsmanna hefur aukist frá 1989 til 2001 um 212% á föstu verðlagi, meðan magnaukningin í skilgreindum dagsskömmtum var um 50%. Hækkun lyfjakostnaðar LSH verður að hemja með hagkvæmari innkaupum og/eða frekari takmörkun á notkun dýrustu lyfjanna. Til að þetta markmið náist verða heilbrigðisyfirvöld, stjórnendur spítalans, læknar, innflytjendur og framleiðendur að taka höndum saman.
Í kjölfar blaðaskrifa um lyfjaverð og lyfjakostnað Landspítala - háskólasjúkrahúss (LSH) var nýverið haldinn fundur fulltrúa lyfjaheildsala og stjórnenda spítalans. Þar voru ýmis ágreiningsmál rædd og skipst á upplýsingum. Skilningur er á nauðsyn þess að halda lyfjakostnaði LSH sem lægstum og á góðri samvinnu milli þessara aðila. Skylt er að geta þess að lyfjainnflytjendur veita spítalanum góða þjónustu, oft í bráðatilvikum, sem er metin að verðleikum. Hins vegar greinir menn á um hlut verðlagningar lyfja í hratt vaxandi lyfjakostnaði spítalans.
Lyfjakostnaður ræðst af tvennu
Kostnaður við kaup á lyfjum til spítalans er annar stærsti útgjaldaliður í rekstri, næst á eftir launum. Hann nam 2.250 millj. króna árið 2002 sem er 29% rekstrargjalda eða 9% heildargjalda spítalans og hækkaði um 13,6% frá 2001 til 2002, meðan vísitala neysluverðs hækkaði um 4,6%. Reikningurinn vegna S-merktra lyfja hækkaði á sama tíma um 28%. Spítalanum er skylt að ganga úr skugga um að kostnaðarbreytingar séu skýranlegar og eðlilegar.
Að gefnu tilefni skal ágreiningi eytt um orðaval í opinberri umfjöllun að undanförnu. Í upphafi umfjöllunar um lyfjakostnað LSH kom fram af hálfu spítalans að verð S-merktra lyfja hefði hækkað um 28% frá 2001 til 2002. Hið rétta er að átt var við lyfjakostnað sem naumast verður misskilið af samhengi fréttarinnar. Mikil hækkun kostnaðar er tilkomin annars vegar af verðbreytingum og hins vegar af notkun nýrra dýrra lyfja. Spítalinn hefur brugðist við með auknu gæðaeftirliti, m.a. með gagnrýnu mati á gagnsemi nýrra lyfja.
Lyfjaheildsalar benda á að lyfjaverð sé háð ákvörðun lyfjaverðsnefndar. Þetta er að hluta rétt. Verð skráðra lyfja er háð reglulegu eftirliti og heimilar nefndin allt að 15% umfram meðaltal nágrannalanda okkar. Veigamikill hluti lyfjainnkaupanna er óskráð lyf þar sem álagning er frjáls. Eðlilegt er því að spítalinn leiti upplýsinga frá nágrannalöndunum til samanburðar við lyfjaverð hér.
Verð skráðra lyfja
Innkaupsverð fjölmargra lyfja í nágrannalöndum okkar hefur verið borið saman við verð sömu lyfja í reikningum LSH. Að jafnaði er greitt hærra verð fyrir skráð lyf hér en hjá öðrum Norðurlandaþjóðum og munar þar oft verulega, einkum á dýrustu lyfjunum. Munurinn er það mikill að hann getur varla stafað eingöngu af flutningskostnaði og smæð markaðarins. Upplýsingar lyfjaumboðanna um að lyfjaverð skráðra lyfja á Íslandi sé sambærilegt og oft lægra en á hinum Norðurlandanna kemur spánskt fyrir sjónir. Samkvæmt upplýsingum dönsku lyfjastofnunarinnar um verð 174 skráðra lyfjapakkninga sést, að verð á á Íslandi er 11-20% hærra en á Norðurlöndum. Finna má dæmi þess að lyf séu ódýrari hér á landi en það heyrir til undantekninga.
Lyfjainnflytjendur benda á að kostnaður við að halda lyfjum á skrá hérlendis sé hlutfallslega meiri vegna smæðar markaðarins. Á móti kemur að skráningargjöld hér eru mun lægri en í öðrum löndum. Full ástæða er til að yfirfara lög og reglugerðir er lúta að skráningu lyfja sem eingöngu eru ætluð til notkunar á sjúkrahúsum. Hugsanlegt er að aflétta megi íþyngjandi og kostnaðarsömum kröfum. Lyfjastofnun hefur lýst yfir vilja til samvinnu um málið. Öllum er þó í mun að slaka ekki á öryggiskröfum.
Áréttað að um óskráð lyf gildir ekkert opinbert verðlagseftirlit enda reynist verðmunurinn enn meiri en á skráðum lyfjum. Engar viðhlítandi skýringar hafa fengist á þessum verðmun en augljóslega verður að krefjast skýringa þegar innkaupsverð spítalans á mánaðarskammti af tilteknu lyfi er 130.000 kr. hærra á Íslandi en í Noregi og Svíþjóð.
Samkeppni eða verðeftirlit?
Því hefur verið haldið fram að sökum þess að 130 lyfjaframleiðendur hafi markaðsleyfi fyrir lyf hér á landi hljóti að ríkja samkeppni á markaðnum. Í reynd er samkeppnin harla lítil. Oft er um einn framleiðanda að ræða og samkeppni því ekki til að dreifa. Ein af ástæðum þess að útboð á lyfjum hér á landi hafa skilað minni afslætti en hjá hinum Norðurlandaþjóðunum kann að liggja í þessu. Óhjákvæmilegt er að stjórnvöld hugi að því hvort virk samkeppni sé á þessum markaði. Ætla verður að nýta megi betur samkeppnisákvæði evrópska efnahagssvæðisins en nú er.
Óumdeilt er að ný og mikilvirk lyf hafa bætt horfur fjölda sjúklinga og vonandi verður unnt að veita Íslendingum bestu lyfjameðferð hér eftir sem hingað til. En benda verður á þá ískyggilegu þróun á lyfjakostnaði sem orðið hefur. Samkvæmt upplýsingum heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytis er stigvaxandi aukning lyfjakostnaðar frá árinu 1989, en langmest þó síðustu tvö árin. Heildarlyfjakostnaður landsmanna hefur aukist frá 1989 til 2001 um 212% á föstu verðlagi, meðan magnaukningin í skilgreindum dagsskömmtum var um 50%. Hækkun lyfjakostnaðar LSH verður að hemja með hagkvæmari innkaupum og/eða frekari takmörkun á notkun dýrustu lyfjanna. Til að þetta markmið náist verða heilbrigðisyfirvöld, stjórnendur spítalans, læknar, innflytjendur og framleiðendur að taka höndum saman.